Trên thị trường hiện nay xuất hiện rất nhiều loại thực phẩm chức năng (TPCN) và không ít người lựa chọn sử dụng chúng vì nhiều công dụng sức khỏe. Tuy nhiên không thực sự nhiều người hiểu rõ thực phẩm chức năng là gì, nên sử dụng như thế nào?
Thực phẩm chức năng là gì?
Vai trò chính của chế độ ăn uống là cung cấp đủ chất dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của một cá nhân. Hiện nay ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học ủng hộ giả thuyết rằng một số thực phẩm và thành phần thực phẩm có tác dụng có lợi về mặt sinh lý và tâm lý ngoài việc cung cấp các chất dinh dưỡng cơ bản. Ngày nay, khoa học dinh dưỡng đã chuyển từ các khái niệm cổ điển về tránh thiếu hụt chất dinh dưỡng và đủ dinh dưỡng cơ bản sang khái niệm dinh dưỡng “tích cực” hoặc “tối ưu”.
Trọng tâm nghiên cứu đã chuyển nhiều hơn sang việc xác định các thành phần hoạt tính sinh học trong thực phẩm có khả năng tối ưu hóa sức khỏe thể chất và tinh thần và cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Nhiều sản phẩm thực phẩm truyền thống bao gồm trái cây, rau, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt và sữa đã được phát hiện có chứa các thành phần có lợi cho sức khỏe. Ngoài những loại thực phẩm này, các loại thực phẩm mới đang được phát triển để tăng cường hoặc kết hợp các thành phần có lợi này nhằm mang lại lợi ích sức khỏe hoặc tác dụng sinh lý mong muốn.
Thành phần chức năng là hợp chất có hoạt tính sinh học có thể được sử dụng trong sản xuất sản phẩm TPCN. Các hợp chất hoạt tính sinh học này có thể được lấy từ nhiều nguồn khác nhau như sản phẩm sơ cấp, nguồn từ biển, vi sinh vật và nguyên liệu thô vô cơ. Các thành phần chức năng cũng có thể được lấy từ chất thải chế biến thực phẩm, mang lại lợi ích kinh tế bổ sung cho các doanh nghiệp thực phẩm. Nhiều thành phần chức năng này cũng có thể được sử dụng để điều chế dược phẩm dinh dưỡng.
Định nghĩa TPCN có khác biệt đôi chút ở các quốc gia khác nhau. Một định nghĩa được nhiều người công nhận về TPCN là loại thực phẩm bổ sung vào chế độ ăn để cải thiện sức khỏe, giảm nguy cơ bệnh tật do thiếu chất và làm đẹp từ bên trong.
Hiện nay có rất nhiều dạng bào chế của TPCN tùy vào tính chất của chất bổ sung hoặc chiết xuất. Trong đó có 4 dạng bào chế phổ biến là: Viên nang, dạng viên nén, dạng chất lỏng và dạng bột.
Thành phần của TPCN thì rất đa dạng, được chia thành nhiều nhóm khác nhau theo nhu cầu bổ sung khác nhau của con người.
Ví dụ về TPCN
- Probiotic được định nghĩa là các vi sinh vật sống – chủ yếu là vi khuẩn – mà khi dùng với lượng vừa đủ sẽ mang lại lợi ích cho sức khỏe.
- Prebiotic thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn đặc biệt trong ruột già có lợi cho sức khỏe đường ruột và cũng ức chế sự phát triển của vi khuẩn có khả năng gây hại cho sức khỏe đường ruột.
- Stanol và sterol, xuất hiện tự nhiên với số lượng nhỏ trong thực vật và trái cây, được cho là có tác dụng làm giảm cholesterol và được thêm vào các sản phẩm như thực phẩm giảm/giảm chất béo.
Lợi ích của thực phẩm chức năng
- TPCN thường chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, bao gồm vitamin, khoáng chất, chất béo lành mạnh và chất xơ.
- TPCN cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng có thể giúp bảo vệ chống lại bệnh tật.
- Một số chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển thích hợp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Các chất dinh dưỡng khác thường có trong TPCN cũng đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển, bao gồm axit béo omega-3, sắt, kẽm, canxi và vitamin.
Tại sao chúng ta cần TPCN?
Sự quan tâm của người tiêu dùng đối với mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và sức khỏe đã tăng lên đáng kể. Ngày nay người ta đã thừa nhận rõ ràng hơn nhiều rằng mọi người có thể giúp bản thân và gia đình họ giảm nguy cơ mắc bệnh tật cũng như duy trì tình trạng sức khỏe và hạnh phúc thông qua lối sống lành mạnh, bao gồm cả chế độ ăn uống.
Những thay đổi kinh tế xã hội cũng chỉ ra nhu cầu về thực phẩm có thêm lợi ích sức khỏe. Tuổi thọ tăng, dẫn đến số lượng người già tăng và mong muốn cải thiện chất lượng cuộc sống, cũng như chi phí chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng, đã kích thích các chính phủ, nhà nghiên cứu, chuyên gia y tế và ngành công nghiệp thực phẩm xem xét nghiên cứu về thực phẩm bổ sung. Hiện đã có nhiều loại thực phẩm dành cho người tiêu dùng ngày nay nhưng vấn đề là xác định những TPCN có khả năng cải thiện sức khỏe và tinh thần, giảm nguy cơ hoặc trì hoãn sự khởi phát của các bệnh chính như tim mạch. bệnh tim mạch (CVD), ung thư và loãng xương. Kết hợp với lối sống lành mạnh, TPCN có thể đóng góp tích cực cho sức khỏe và tinh thần.
Phân loại thực phẩm chức năng
Hiện nay trên thị trường, TPCN vô cùng đa dạng chủng loại, cung cấp nhiều nhóm chất cần thiết cho cơ thể. Có thể chia thành 7 nhóm TPCN chính sau:
Thực phẩm chức năng bổ sung Vitamin
Con người bổ sung Vitamin từ thực phẩm tự nhiên như hoa quả, rau xanh,… song hàm lượng không cao nên bổ sung vi chất này qua TPCN khá phổ biến. Có dạng bổ sung Vitamin tổng hợp và có dạng bổ sung một hoặc một vài loại Vitamin cần thiết như:
- Vitamin A: Cơ thể thiếu Vitamin này dễ bị quáng gà, mờ đục giác mạc, dày lớp biểu bì.
- Vitamin B: Gồm Vitamin B1 – Thiamine, Vitamin B2 – Riboflavin, Vitamin B3 – Niacin, Vitamin B5 – Pantothenic,…
- Vitamin C: Sức khỏe hệ miễn dịch và làn da, thiếu Vitamin này cơ thể dễ bị chảy máu, chậm lành vết thương.
- Vitamin D: Ảnh hưởng đến sức khỏe và hoạt động của xương, thực tế con người có thể tự tổng hợp Vitamin này dưới ánh nắng mặt trời.
- Vitamin E: rất ít trường hợp thiếu Vitamin này song các đối tượng nhu cầu cao như phụ nữ độ tuổi sinh sản, người bị khô da, bệnh gan,… cần tìm đến loại thực phẩm chức năng bổ sung Vitamin E.
- Vitamin K: Sự thiếu hụt Vitamin K liên quan đến các tình trạng xuất huyết như chảy máu nướu, ban xuất huyết, đốm máu trên da, chảy máu mũi,…
TPCN bổ sung acid béo
Với sức khỏe con người, acid béo giữ vai trò quan trọng, đặc biệt là nhóm acid béo cần thiết gồm: Omega 3, omega 6 và omega 9. Trong đó, omega 9 là chất cơ thể có thể tự tổng hợp được, còn 2 chất béo còn lại bắt buộc phải bổ sung từ bên ngoài. Nhiều người thiếu hụt acid béo do chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, vì thế bổ sung từ nguồn TPCN là cần thiết. Ngoài ra, bổ sung Omega – 3 còn được khuyến cáo với những đối tượng gặp vấn đề về thị lực, muốn tăng cường hoạt động của não bộ và mắt.
TPCN bổ sung khoáng chất
Oxi, cacbon, hydro và Nitơ là các nhóm khoáng chất thiết yếu nhất của cơ thể, chúng có mặt trong hầu hết các loại thực phẩm tự nhiên. Ngoài ra, nhiều khoáng chất vi lượng khác với hàm lượng cơ thể cần ít hơn nhưng cũng thực hiện nhiều chức năng quan trọng. Thông thường, cơ thể chỉ cần nạp khoáng chất từ thực phẩm tự nhiên song do bệnh lý, cơ địa hoặc hoạt động thể lực quá mức, việc bổ sung thêm dưới dạng thực phẩm chức năng cũng được khuyến khích. Các thực phẩm chức năng thường bổ sung Natri, canxi, photpho, kẽm, sắt, selen, coban, magie,…
TPCN bổ sung lợi khuẩn
Lợi khuẩn Probiotic sẽ cung cấp cho đường ruột hệ vi sinh vật phong phú, hỗ trợ và tăng cường sức khỏe tiêu hóa. Nhiều người lựa chọn bổ sung lợi khuẩn bằng cách này để cải thiện sức khỏe miễn dịch, kích thích ăn uống cho trẻ biếng ăn, ngăn ngừa nguy cơ táo bón, rối loạn tiêu hóa,…
TPCN bổ sung lợi khuẩn thường gặp là prebiotic và probiotic. 2.5. Thực phẩm chức năng bổ sung protein và acid amin
Protein và acid amin đều tham gia vào hoạt động tái cấu trúc tế bào, điều tiết cơ thể, trao đổi chất,… Đặc biệt với những người bị chấn thương hoặc sau phẫu thuật, cơ thể có thể tự phục hồi là nhờ hoạt động của acid amin và protein. Ngoài ra, TPCN bổ sung protein còn được lựa chọn cho mục đích kiểm soát năng lượng, tăng cơ cho người tập thể hình hoặc giảm cân. Các dạng thường gặp là: Whey protein, protein đậu, protein casein, protein shake, protein gạo lứt,…
TPCN dạng chiết xuất
Khác với các dạng trên, loại TPCN này không gồm các nhóm chất cụ thể mà là chiết xuất trực tiếp từ các loại thảo dược thiên nhiên. Chiết xuất này sẽ chứa các hoạt chất quý có trong thảo dược, thường giúp hỗ trợ sức khỏe, cải thiện các vấn đề như: sức khỏe gan, hỗ trợ tiêu hóa, làm đẹp da, cân bằng nội tiết,… TPCN dạng này thường gặp như: tinh dầu hoa anh thảo, collagen thực vật, tinh dầu oải hương,…
TPCN cho người tập thể hình
Với người tập thể hình hoặc vận động viên thể thao chuyên nghiệp, để quá trình luyện tập đạt hiệu quả tốt hơn thì bổ sung dinh dưỡng từ nguồn TPCN là cần thiết. Đặc biệt là những người luyện tập thể hình, điền kinh hoặc cử tạ cần giảm mỡ thừa, tăng cơ nạc.
Các dạng TPCN này thường gặp là: BCAA, Đồ uống protein, Acid béo thiết yếu, HMB, Creatine, Arginine,… Như vậy, Nature Corp đã cùng bạn tìm hiểu thực phẩm chức năng là gì và các dạng bổ sung dinh dưỡng phổ biến hiện nay. Mặc dù sử dụng thực phẩm chức năng là cần thiết song cần đảm bảo đúng liều lượng, đúng nhu cầu nên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Để đảm bảo an toàn, hãy lựa chọn loại thực phẩm chức năng được chứng nhận và kiểm nghiệm.
Nhà máy Nature Corp là đơn vị với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực gia công sản phẩm chức năng, sản phẩm bảo vệ sức khoẻ với dây chuyền được đầu tư đồng bộ hiện đại, công suất nhà máy luôn được đảm bảo tốt và cam kết về thành phần, chất lượng của từng sản phẩm.
Quý khách vui lòng gọi tới Hotline 0942386863 của Nature Corp để được tư vấn trực tiếp, chi tiết hơn về các dịch vụ sản xuất, gia công đang được triển khai tại công ty.
