Dầu cá đã trở thành một phương pháp điều trị phổ biến cho viêm khớp và đau khớp tại nhà, và nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có thể mang lại những lợi ích đáng kể. Một trong những lý do giải thích điều này có thể là do dầu cá chứa axit béo omega-3, một chất có khả năng ngăn chặn một số nguồn gốc gây viêm. Ở thực tế, omega-3 còn được cho là có tác dụng hỗ trợ cho sức khỏe tim mạch, sức khỏe não bộ và sức khỏe mắt. Ngoài ra, chúng cũng có thể giảm các triệu chứng của bệnh vẩy nến và bệnh lupus.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các lợi ích của việc sử dụng các sản phẩm gia công thực phẩm chức năng dầu cá để điều trị viêm khớp và đau khớp. Chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại chất bổ sung dầu cá khác nhau, liều lượng thích hợp và các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Dầu cá là gì?
Dầu cá là một loại chất bổ sung dinh dưỡng, dùng để gia công thực phẩm chức năng, được sản xuất từ dầu của cá béo như cá cơm, cá trích, cá thu và cá ngừ, hoặc từ gan của các loại cá khác như cá tuyết. Ngoài việc chứa axit béo omega-3, dầu cá cũng giàu vitamin A và D, góp phần vào sức khỏe tổng thể.
Axit béo omega-3 là thành phần quan trọng trong dầu cá, đặc biệt là các loại cá như cá mòi và cá hồi, và có khả năng chống viêm và giảm đau khớp. Ngoài dầu cá, axit béo omega-3 cũng có thể được tìm thấy trong hạt lanh và trong các loại thực phẩm bổ sung khác.
Có ba axit béo omega-3 chính, bao gồm axit eicosatetraenoic (EPA), axit docosahexaenoic (DHA) và axit alpha-linolenic (ALA). EPA và DHA được coi là có lợi cho người mắc bệnh viêm khớp. Bạn có thể cung cấp axit béo omega-3 thông qua các dạng gia công TPCN như gel mềm, viên nén, chất lỏng hoặc viên nang.
Ngoài dầu cá, còn có một loại thực phẩm bổ sung khác giàu axit béo omega-3, đó là dầu nhuyễn thể. Dầu nhuyễn thể được sản xuất từ các loài giáp xác nhỏ tương tự như tôm, được gọi là nhuyễn thể Nam Cực. Tuy hai loại dầu này đều giàu omega-3, nhưng cũng có một số khác biệt. Ví dụ như màu sắc, dầu nhuyễn thể có màu đỏ do chứa chất chống oxy hóa astaxanthin. Trong khi đó, dầu cá có màu vàng tự nhiên
Dầu cá và dầu nhuyễn thể đều có thể là những nguồn cung cấp axit béo omega-3 hữu ích cho sức khỏe chung và hỗ trợ trong việc điều trị viêm khớp và đau khớp. Tuy nhiên, khi chọn sản phẩm, hãy xem xét các yếu tố khác nhau như nguồn gốc, chất lượng và phù hợp với nhu cầu cá nhân của bạn.
Dầu cá và vai trò của dầu cá trong viêm khớp
Viêm khớp là một tình trạng liên quan đến sự viêm nhiễm trong cơ thể, và các sản phẩm gia công thực phẩm chức năng dầu cá có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nhẹ tình trạng này nhờ axit béo omega-3. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit béo trong dầu cá có khả năng ức chế một số khía cạnh của quá trình viêm.
Axit béo omega-3 là một loại chất dinh dưỡng không được cơ thể tự sản xuất, do đó nó phải được cung cấp thông qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm bổ sung. Hai axit béo chính được biết đến với tác dụng chống viêm là EPA (axit eicosapentaenoic) và DHA (axit docosahexaenoic), và chúng có thể được cung cấp bằng cách tiêu thụ các loại cá béo như cá hồi, cá cơm và cá ngừ.
Bằng cách bổ sung axit béo omega-3 vào chế độ ăn uống, người ta hy vọng rằng có thể giảm thiểu sự viêm nhiễm và tình trạng viêm khớp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các sản phẩm gia công thực phẩm chức năng dầu cá chỉ là một phương pháp hỗ trợ và không thể thay thế hoàn toàn các liệu pháp điều trị khác được chỉ định bởi bác sĩ.
Lợi ích của dầu cá đối với viêm xương khớp
Viêm xương khớp (OA) là một trong những dạng viêm khớp phổ biến nhất, thường xuất hiện khi tuổi tác gia tăng. Bệnh này xảy ra khi các mô trong khớp dần bị tổn thương và phá hủy theo thời gian.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng EPA và DHA trong dầu cá có khả năng giảm viêm và tăng sự bôi trơn trong khớp. Tuy nhiên, cần thực hiện thêm nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng trên con người để xác định rõ hơn liệu dầu cá có mang lại lợi ích cho những người mắc viêm khớp hay không.
Ngoài ra, các nghiên cứu cũng đã phát hiện ra rằng dầu cá có thể giảm đau cho những bệnh nhân viêm khớp lớn tuổi và bị béo phì.
Lợi ích của dầu cá với viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp (RA) là một bệnh tự miễn viêm ảnh hưởng đến các khớp trong cổ tay, đầu gối và bàn tay, gây tổn thương niêm mạc khớp. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit béo omega-3 có khả năng làm giảm phản ứng viêm tự miễn trong bệnh nhân mắc RA, từ đó cải thiện tình trạng lâm sàng của họ.
Các thử nghiệm lâm sàng đã cho thấy axit béo omega-3 có lợi ích trong việc điều trị bệnh RA. Tuy nhiên, cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá tác dụng lâu dài của omega-3 đối với những người mắc bệnh RA.
Gia công thực phẩm chức năng dầu cá là một nguồn giàu axit béo omega-3, và việc bổ sung omega-3 vào chế độ ăn uống có thể hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh RA. Tuy nhiên, quan trọng nhất là thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để biết thêm về cách sử dụng dầu cá và xác định liệu nó phù hợp cho trường hợp cụ thể của từng người.
Lợi ích của dầu cá với bệnh gout
Bệnh gout là một loại viêm khớp ảnh hưởng đến một hoặc nhiều khớp, thường nhất là khớp ngón chân cái. Các triệu chứng của bệnh gout bao gồm đau, sưng, đỏ và nóng. Nguyên nhân của bệnh này là do sự tích tụ quá nhiều axit uric trong khớp.
Trong một nghiên cứu, những bệnh nhân mắc bệnh gout đã được khuyến nghị tiêu thụ axit béo omega-3 và điều chỉnh một số thực phẩm cụ thể, bao gồm tránh đường cao, thịt nội tạng, rượu và hải sản, vì chúng có khả năng làm tăng nồng độ axit uric và nguy cơ tái phát bệnh gout. Tuy nhiên, không có sự thuyên giảm triệu chứng nào được quan sát khi chỉ dùng omega-3 một mình. Do đó, cần tiến hành nhiều nghiên cứu hơn để xác định rõ liệu dầu cá có có tác dụng đặc biệt trong việc giúp đỡ những người mắc bệnh gout hay không.
Cần lưu ý rằng các sản phẩm gia công thực phẩm chức năng dầu cá chỉ là một phần trong quá trình điều trị bệnh gout và không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp điều trị khác được đề xuất bởi bác sĩ. Việc thảo luận và tuân thủ chỉ định của chuyên gia y tế là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự điều trị hiệu quả và an toàn.
So sánh việc sử dụng dầu cá với việc ăn cá
Việc bổ sung dầu cá vào chế độ ăn uống có thể được thực hiện thông qua việc tiêu thụ các loại cá. Một phương pháp phổ biến là sử dụng chất bổ sung dầu cá, mỗi viên cung cấp khoảng 1.000 mg dầu cá tương đương với khoảng 3 ounce cá béo. Tuy nhiên, cũng có thể đạt được bằng cách ăn các loại cá có nhiều axit béo omega-3, như cá cơm, cá trích, cá thu, cá tuyết đen, cá hồi, cá mòi, cá ngừ vây xanh, cá trắng, cá vược và cá bớp.
Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, thường khuyến nghị nên để cơ thể được cung cấp chất dinh dưỡng từ nguồn thực phẩm chứ không phải từ các sản phẩm bổ sung. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu về tác dụng của dầu cá đối với khớp tập trung vào việc sử dụng các chất bổ sung và đã chứng minh được lợi ích của chúng trong cải thiện bệnh viêm khớp.
Mặc dù hiện chưa có nhiều nghiên cứu về tác động của việc ăn cá đối với khớp, một nghiên cứu từ năm 2017 đã tìm thấy một mối liên hệ giữa việc tiêu thụ cá và triệu chứng đau khớp. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng những người tiêu thụ nhiều cá hơn thường có triệu chứng viêm khớp tốt hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ chỉ ra mối liên hệ giữa hai yếu tố này và không có ý nghĩa rằng việc ăn cá sẽ giảm các triệu chứng viêm khớp.
Liều lượng sử dụng dầu cá
Để nhận được lợi ích của các sản phẩm gia công TPCN dầu cá, bạn có thể tiêu thụ nó thông qua thức ăn hoặc sử dụng chất bổ sung.
Đối với axit béo omega-3, lượng tiêu thụ hàng ngày được đề xuất (RDI) là 1.600 mg cho nam giới và 1.100 mg cho nữ giới. Đối với EPA và DHA, hai loại axit béo omega-3 quan trọng, RDI là từ 200 mg đến 500 mg.
Rủi ro và tác dụng phụ
Nói chung, các chất bổ sung dầu cá là an toàn khi sử dụng theo hướng dẫn và chỉ gây ra các tác dụng phụ nhẹ (nếu có). Tuy nhiên, cần lưu ý một số rủi ro, tác dụng phụ và triệu chứng quá liều, bao gồm:
- Buồn nôn
- Bệnh tiêu chảy
- Đau đầu
- Hơi thở hôi
- Hương vị khó chịu
- Ợ nóng
- Chảy máu cam
- Mất ngủ
- Ngộ độc vitamin A
Một số nghiên cứu đã liên kết việc tiêu thụ mức độ cao hơn của omega-3 với nguy cơ tăng khả năng mắc ung thư tuyến tiền liệt, trong khi những nghiên cứu khác lại cho thấy kết quả ngược lại. Nguyên nhân cho sự khác biệt này vẫn chưa rõ ràng.
Dầu cá có thể làm tăng mức đường trong máu, vì vậy những người mắc bệnh tiểu đường nên tham khảo ý kiến của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi sử dụng dầu cá. Điều này giúp đảm bảo rằng việc sử dụng dầu cá không gây ảnh hưởng tiêu cực đến mức đường máu của họ.
Ngoài ra, dầu cá cũng có khả năng tương tác với một số loại thuốc khác. Để tránh tương tác không mong muốn, hãy liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để thảo luận về khả năng tương tác giữa thuốc và chất bổ sung dầu cá. Việc này giúp đảm bảo rằng bạn sử dụng dầu cá một cách an toàn và không gây ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc bạn đang dùng.
Có thể thấy, dầu cá có vai trò quan trọng trong hỗ trợ viêm khớp và đau khớp. Axit béo omega-3 trong dầu cá có tác dụng kháng viêm và cải thiện chức năng khớp. Tuy nhiên, hiệu quả có thể khác nhau ở mỗi người và việc sử dụng dầu cá nên được thảo luận với chuyên gia y tế.
