Collagen là một loại protein mà con người và động vật sản xuất tự nhiên. Đó là một sợi kết nối các mô, giữ sự đàn hồi giữa các mô. Một số nghiên cứu cho thấy các sản phẩm gia công thực phẩm chức năng chứa collagen có thể giữ cho làn da trẻ trung và có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm khớp, nhưng nhiều nghiên cứu đã được ứng dụng vào ngành công nghiệp chăm sóc da.
Sản xuất thực phẩm chức năng collagen tự nhiên trong cơ thể giảm dần theo thời gian. Do đó, cần phải bổ sung collagen để bù lại lượng cần thiết cho cơ thể. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu thêm về collagen và cách bổ sung collagen hiệu quả.
Tại sao collagen tốt cho cơ thể?
Collagen được tìm thấy khắp cơ thể. Nó là một phần quan trọng của xương, sụn, cơ, gân và da. Hầu hết mọi người đã nghe nói về khả năng làm giảm tác động của lão hóa trên da của collagen, nhưng thực tế, nó còn quan trọng hơn nhiều. Sản xuất gia công thực phẩm chức năng collagen giữ cho xương chắc khỏe và các mô khỏe mạnh, đàn hồi và kết nối với nhau. Collagen chiếm 30% protein trong cơ thể bạn. Bạn có thể lấy collagen từ thực phẩm, nhưng cơ thể bạn cũng tự sản xuất collagen.
Các loại collagen trong cơ thể
Có hơn 28 loại collagen khác nhau và cách tạo ra mỗi loại là khác nhau. Trong đó có 5 loại collagen phổ biến nhất. Loại 1 là được tìm thấy nhiều nhất, chiếm 90% lượng collagen trong cơ thể.
- Loại 1: Đây là loại collagen phân bố dày đặc, cứng cáp, tạo nên cấu trúc cho da, mô, gân và xương của bạn.
- Loại 2: Đây là loại tạo thành sụn đàn hồi, vật liệu hỗ trợ khớp của bạn.
- Loại 3: Collagen loại 3 được tìm thấy trong động mạch, các cơ quan và cơ bắp.
- Loại 4: Loại collagen này được tìm thấy sâu bên trong các lớp da.
- Loại 5: Collagen loại 5 được tìm thấy trong mắt, da và tóc.
Các loại collagen khác nhau có cấu trúc phân tử khác nhau, khiến chúng có mức độ cứng khác nhau để thực hiện các vai trò khác nhau trong cơ thể.
Bổ sung collagen có hiệu quả không?
Các công ty sản xuất thực phẩm chức năng thường quảng cáo các sản phẩm bổ sung collagen có khả năng phục hồi độ săn chắc cho da, tăng cường sức khỏe của xương, giúp tóc và móng chắc khỏe. Tuy nhiên, liệu hiệu quả này có thực sự tồn tại? Nhiều người đặt câu hỏi làm thế nào chúng ta có thể thực sự hấp thụ bất kỳ dạng collagen hữu ích nào hoặc các thành phần peptide của nó thông qua quá trình tiêu hóa một cách hiệu quả?
Trên thực tế, chưa có bằng chứng nào thuyết phục về dạng collagen lý tưởng để bổ sung cho cơ thể. Nhiều loại collagen bổ sung, bao gồm collagen thủy phân và peptide, là những chuỗi axit amin nhỏ và có thể dễ dạng được hấp thụ hơn.
Có một số bằng chứng khoa học chứng minh hiệu quả của việc gia công thực phẩm chức năng bổ sung collagen. Một phân tích được công bố trên Tạp chí Da liễu Quốc tế vào năm 2021 đã kết luận rằng việc bổ sung collagen trong 90 ngày có thể làm giảm nếp nhăn, đồng thời cải thiện độ ẩm và độ đàn hồi của da. Và một nghiên cứu năm 2022 đã chỉ ra rằng việc bổ sung collagen trọng lượng phân tử thấp bằng đường uống có thể cải thiện tính toàn vẹn của hàng rào bảo vệ da mặt mà không gây tác dụng phụ. Có thể thấy các nghiên cứu này đều ủng hộ việc sử dụng collagen đường uống.
Cách bổ sung và kích thích sản xuất collagen
Cơ thể con người tự sản xuất collagen. Tuy nhiên, quá trình sản xuất collagen bắt đầu chậm lại ở tuổi trưởng thành. Bắt đầu từ độ tuổi 20, bạn sản xuất collagen ít hơn 1% đến 1,5% mỗi năm. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng quá trình sản xuất collagen đạt đỉnh trong khoảng độ tuổi từ 25 đến 34. Sau đó, quá trình sản xuất giảm 25% trong 40 năm tiếp theo. Do vậy, cần phải thường xuyên bổ sung các nguồn cung cấp collagen cho cơ thể.
Bổ sung collagen
Một số nghiên cứu cho thấy sản phẩm gia công TPCN collagen có thể có các đặc tính giúp cải thiện độ đàn hồi của da và làm mờ nếp nhăn do tuổi cao và các yếu tố môi trường. Một cách để bổ sung collagen là sử dụng các phương pháp điều trị tại chỗ, chẳng hạn như huyết thanh và kem. Tuy nhiên, các chuyên gia da liễu nói rằng phương pháp này có thể không hiệu quả vì protein collagen không có trên bề mặt da mà nằm dưới lớp hạ bì. Khi bạn thoa collagen lên bề mặt da, nó không thể thẩm thấu đến lớp hạ bì.
Một cách bổ sung làm tăng lượng collagen mà cơ thể có thể dễ dàng hấp thu chính là dùng dạng viên hoặc dạng bột pha. Các sản phẩm này thường được sản xuất bằng cách sử dụng collagen thủy phân hoặc peptide collagen. Nghiên cứu cũng cho thấy, các peptide collagen có thể hiệu quả trong việc cải thiện độ ẩm và độ đàn hồi của da, làm cho da săn chắc. Bên cạnh đó, gia công sản xuất TPCN collagen cũng giúp cải thiện tình trạng đau khớp và khả năng vận động do viêm xương.
Thực phẩm kích thích sản xuất collagen
Ngoài việc sử dụng bổ sung các sản phẩm gia công thực phẩm chức năng chứa collagen, bạn có thể cung cấp collagen từ thực phẩm. Collagen được tìm thấy trong mô động vật. Các loại thực phẩm giàu collagen: da cá, da các loài động vật như bò, trâu, sụn cá mập….
Gelatin là một nguồn collagen khác. Gelatin có thể được tìm thấy trong các sản phẩm thực phẩm chế biến khác nhau, bao gồm cả món kẹo dẻo.
Nếu bạn ăn chay hoặc thuần chay, bạn có thể tìm thấy collagen từ các loại thực phẩm không phải thịt. Chúng bao gồm: đậu nành, trứng, hạt ngũ cốc, rau lá xanh…
Cách để cải thiện sản xuất collagen
Khác với việc sử dụng chất bổ sung collagen, có một cách khác để tăng sản xuất collagen trong cơ thể. Các chuyên gia y tế khuyên bạn nên sử dụng vitamin C tại chỗ dạng L-ascorbic, kết hợp với axit ferulic và alpha-tocopherol (vitamin E). Ba thành phần này có tác dụng chống oxy hóa tổng hợp và bảo vệ da chống lại tia cực tím – yếu tố không chỉ gây lão hóa da mà còn gây ung thư da. Việc chống nắng đặc biệt quan trọng vì tác hại của tia cực tím sẽ tạo ra các gốc tự do làm tăng số lượng enzyme và phá vỡ collagen. Tác hại của tia cực tím khiến collagen bị phá vỡ nhanh hơn rất nhiều so với quá trình lão hóa thông thường, vì vậy thoa kem chống nắng tối thiểu SPF 30 hàng ngày là biện pháp bảo vệ tuyệt vời chống lại sự thoái hóa collagen.
Bất kỳ quy trình chăm sóc da chống lão hóa nào cũng nên bao gồm một số loại thành phần thúc đẩy quá trình tạo collagen, bao gồm các dẫn xuất vitamin A, như trong retinol , retinoate; peptide – chuỗi axit amin ngắn hơn đóng vai trò là khối xây dựng collagen; và axit hyaluronic – hoạt động như “chất keo” giữa các khối xây dựng axit amin.
Chúng ta không thể hấp thụ collagen qua da, nhưng chúng ta có thể hấp thụ nhiều loại phân tử vừa hỗ trợ tổng hợp collagen vừa điều chỉnh quá trình thoái hóa collagen. Uống bổ sung sản phẩm gia công TPCN có chứa vitamin C, kẽm, mangan, coenzyme Q10, glycine, proline và đồng cũng có thể giúp tạo ra collagen mới. Những thành phần này được gọi là “đồng yếu tố”. Đây là những phân tử cần có mặt để quá trình sản xuất collagen diễn ra. Thêm vào đó, những phân tử đơn giản này có thể được hấp thụ qua đường tiêu hóa dễ dàng hơn.
Có một số thói quen sinh hoạt cũng có thể giúp tăng lượng collagen. Mọi người nên uống nhiều nước và có một chế độ ăn uống cân bằng, chú trọng vào thực phẩm toàn phần có nguồn gốc từ thực vật. Có một giấc ngủ ngon và giảm căng thẳng cũng rất hữu ích để duy trì quá trình tổng hợp hoặc thủy phân collagen của chúng ta.
Collagen là một trong những loại protein phổ biến nhất được tìm thấy trong cơ thể con người. Mặc dù là một từ thông dụng trong lĩnh vực làm đẹp, nhưng collagen không chỉ làn da mịn màng. Nó giúp giữ cho khớp, xương và cơ bắp của bạn khỏe mạnh. Việc sản xuất collagen giảm dần theo độ tuổi, bắt đầu từ mức cao nhất ở độ tuổi từ 25 đến 34. Do vậy, các nghiên cứu cho thấy uống collagen từ nhà máy sản xuất gia công thực phẩm chức năng có thể giúp cải thiện vẻ ngoài của làn da và có thể cải thiện một số triệu chứng của bệnh viêm khớp.
