Bệnh lao (tên tiếng Anh là Pulmonary Tuberculosis) là một bệnh nhiễm trùng truyền nhiễm xảy ra khi vi khuẩn M.Tuberculosis tấn công chủ yếu vào phổi. Nó cũng có thể lan sang các bộ phận khác trên cơ thể bạn, như não và cột sống. 

Trong điều kiện tự nhiên, vi khuẩn này có thể tồn tại từ 3 – 4 tháng. Trong phòng thí nghiệm, vi khuẩn lao có thể được bảo quản trong nhiều năm. Nếu ở dưới ánh nắng mặt trời vi khuẩn này sẽ chết trong vòng 1,5 giờ và sống được 5 phút khi bị chiếu tia cực tím. Vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis là một vi khuẩn ái khí vì vậy vi khuẩn ưa cư trú trong môi trường có nhiều oxy, vì đặc tính này mà vi khuẩn lao thường khu trú ở phổi và số lượng vi khuẩn có nhiều nhất trong các hang lao có phế quản thông. 

Nguyên nhân gây nên bệnh lao

Bệnh lao phổi không còn quá xa lạ với nhiều người. Đây là bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp. Bệnh gây ra bởi vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis. Chúng có thể cư trú, sinh sôi, phát triển tại nhiều cơ quan trong cơ thể và gây nên bệnh lao. Bệnh lao có rất nhiều dạng như lao màng não, lao hạch bạch huyết, lao xương khớp, lao màng bụng, lao ruột, lao sinh dục,… Trong đó phổ biến nhất là lao phổi. Căn bệnh này chiếm tỉ lệ đến 85%. 

Tuy nhiên không phải cứ nhiễm vi khuẩn lao là mắc bệnh lao phổi. Điều này còn phụ thuộc vào sức đề kháng của cơ thể mỗi người. Bởi lẽ sau khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn lao sẽ bị tấn công bởi hệ miễn dịch. Tuy nhiên, người có sức đề kháng yếu sẽ bị vi khuẩn tấn công. Thời gian bệnh biểu hiện ra bên ngoài có thể rất nhanh. Ngược lại, người có sức đề kháng tốt, vi khuẩn lao sẽ phát rất chậm, hoặc là không phát bệnh.

Vi khuẩn lao lây qua đường hô hấp. Nguồn lây bệnh là người hoặc động vật nhiễm bệnh. Khi các đối tượng này ho, hắt hơi, khạc nhổ đờm, nói chuyện hoặc bài tiết dịch qua đường hô hấp,… vi khuẩn lao sẽ phát tán và bám vào các hạt nước, hạt bụi nhỏ li ti trong không khí. Nếu người bình thường hít phải không khí có dính những giọt bệnh phẩm này, vi khuẩn lao sẽ xâm nhập và gây bệnh. Ngoài ra vi khuẩn lao còn lây truyền khi dùng chung đồ dùng cá nhân hoặc các vật dụng ăn uống của người nhiễm bệnh. Người mẹ bị lao đang mang thai thì con cũng có nguy cơ nhiễm bệnh.

Các triệu chứng lao thường gặp

Tùy thuộc vào sức khỏe và để kháng của từng người mà bệnh lao ở phổi có thời gian ủ bệnh dài ngắn khác nhau. Trong giai đoạn ủ bệnh, bệnh nhân lao không có hoặc có ít biểu hiện các triệu chứng bệnh, do đó rất khó phát hiện được bệnh nhân mắc bệnh trong giai đoạn này. Ở nền bệnh lao tiến triển, tùy vào mức độ gây bệnh ở từng cơ quan bệnh nhân sẽ có những triệu chứng khác nhau. 

Ở lao phổi, các dấu hiệu thường đặc hiệu biểu hiện qua đường hô hấp như: 

• Ho kéo dài. Đây là dấu hiệu dễ thấy nhất. Người bệnh có thể ho có đờm, ho khan, thậm chí ra máu. Thời gian của triệu chứng này trong 3 tuần cho tới vài tháng. 
• Đau tức ngực và khó thở cũng là những triệu chứng phổ biến trong bệnh lao phổi. 
• Người bệnh cảm thấy sốt nhẹ, cảm giác ớn lạnh vào chiều tối. 
• Có hiện tượng đổ mồ hôi vào ban đêm. 
• Luôn cảm thấy cơ thể mệt mỏi, không còn sức lực. 
• Chán ăn dẫn đến sụt cân, suy nhược cơ thể.

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh lao

 Lao dễ lây từ người sang người qua đường hô hấp, vì thế những đối tượng sau đây có nguy cơ cao mắc lao phổi: 

• Là người chăm sóc, người nhà hoặc bạn bè thân thiết thường xuyên tiếp xúc gần với người bị mắc bệnh lao. 
• Người sống, làm việc trong môi trường có người mắc bệnh lao như trạm y tế, bệnh viện,
• Người có hệ miễn dịch suy yếu. Đặc biệt là người bị bệnh HIV, bệnh gan, bệnh ung thư,… 
• Người đi từ vùng có dịch lao. 
• Người sống ở những nơi có điều kiện kinh tế khó khăn, dịch vụ chăm sóc y tế chưa phát triển. 

Những người này nên làm xét nghiệm bệnh lao phổi định kỳ. Đặc biệt khi thấy dấu hiệu bất thường như đã nói ở trên cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám.

Phòng ngừa bệnh bệnh lao phổi bằng cách nào? 

Có thể áp dụng một số biện pháp phòng tránh sau để phòng ngừa sự lây lan của bệnh lao phổi: 

• Tiêm phòng bệnh lao phổi: đối tượng trẻ em sẽ tiêm BCG để phòng chống lao. 
• Khi đi ra ngoài hoặc khi tiếp xúc với người bệnh lao phổi cần đeo khẩu trang 
• Khi hắt hơi cần che miệng, sau đó rửa tay sạch sẽ thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. 
• Không sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh. 
• Người bệnh lao phổi tránh lây nhiễm cho người khác bằng cách không ngủ cùng phòng với người khác, không đến nơi đông người… 
• Người bệnh phải đeo khẩu trang, đặc biệt khi ho, hắt hơi phải che miệng, khạc đờm vào chỗ quy định và đờm hoặc các vật chứa nguồn lây phải được hủy đúng phương pháp. 
• Tận dụng ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt cho nơi ở và các vật dụng của người bệnh. 
• Thực hiện lối sống lành mạnh như: ăn uống hợp lý, ngủ đầy đủ, tập thể dục thường xuyên và không sử dụng các chất gây nghiện như ma túy, rượu bia, thuốc lá… 
• Vệ sinh nơi ở, nơi làm việc và khám sức khỏe định kỳ

Thực phẩm tốt cho người bệnh lao

Nhiều người vẫn nghĩ khi mắc bệnh lao chỉ cần uống thuốc đúng chỉ định sẽ phục hồi bệnh, thực tế thuốc chỉ giúp tiêu diệt vi khuẩn. Muốn nhanh hồi phục phải kết hợp với chế độ ăn uống điều độ, đủ dinh dưỡng đồng thời nghỉ ngơi hợp lý.

Nguyên tắc dinh dưỡng dành cho người bệnh

Sức đề kháng và khả năng miễn dịch của người bị bệnh lao thường rất yếu. Hơn nữa, người bị bệnh lao dễ bị chán ăn, giảm hấp thu chất dinh dưỡng (kể cả các vi chất). Quá trình chuyển hóa cũng bị thay đổi theo chiều hướng tăng tiêu hao năng lượng và các chất dinh dưỡng dẫn đến sụt cân và thiếu dưỡng chất. Do đó, cải thiện tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân sẽ làm tăng hiệu quả điều trị bệnh lao, giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục. 

Đối với người bị bệnh lao thì năng lượng nạp vào tùy theo thể trạng. Nếu gầy phải ăn nhiều để đạt chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) trên 18,5. Nếu thể trạng bình thường thì năng lượng nạp vào không thay đổi. 

Điều quan trọng trong chế độ dinh dưỡng của bệnh là phải đủ 4 nhóm thực phẩm: đường, đạm, dầu mỡ vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cần ưu tiên lượng đường từ quả chín để tốt cho gan thải độc do tác dụng phụ của thuốc.

Chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh 

Kẽm: Do cơ chế hoạt động của các loại thuốc điều trị lao đã gây nên tình trạng thiếu hụt kẽm ở người bệnh dẫn đến chán ăn, suy giảm hệ miễn dịch. Người bệnh nên chọn thực phẩm giàu kẽm như: sò, hến, con hàu, cùi dừa già, đậu Hà Lan, đậu tương, củ cải, lòng đỏ trứng gà, thịt lợn nạc… 

Vitamin A, E, C: Đây là những chất quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ niêm mạc, giúp da khỏe mạnh, tránh nguy cơ bị nhiễm khuẩn, chống oxy hóa. 

Có thể uống bổ sung ở dạng dược phẩm theo chỉ định của bác sĩ hoặc ưu tiên chọn thực phẩm giàu các vitamin này như: rau tươi có màu xanh đậm, quả chín có màu vàng đỏ như cam, xoài, đu đủ, cà chua, cà rốt chứa nhiều vitamin A, C; gan súc vật và gia cầm, thịt đỏ như thịt lợn nạc, thịt bò, cá biển… đều chứa nhiều vitamin D. 

Sắt: Nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt ở người bệnh lao rất cao làm giảm sức đề kháng, dẫn đến dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, tim mạch… Cần ăn những thực phẩm giàu sắt như: mộc nhĩ, nấm hương, đậu nành, lòng đỏ trứng, thịt bò, thịt nạc, gan… 

Vitamin K, B6: Do người bệnh hấp thu kém, dễ gặp rối loạn tiêu hóa nên khả năng tổng hợp vitamin K giảm, gây trở ngại quá trình đông máu. Các vitamin này có nhiều trong thực phẩm như: gan, các loại rau màu xanh đậm. Dùng thuốc điều trị lao thường phải dùng kéo dài (vài tháng) theo phác đồ chống lao, các thuốc này lại làm giảm khả năng hấp thụ vitamin B6 dễ gây viêm dây thần kinh ngoại biên, giảm miễn dịch do vậy ngoài uống vitamin B6 dạng dược phẩm bổ sung, người bệnh nên ăn thực phẩm chứa nhiều vitamin này như: thịt lợn nạc, thịt gà, đậu, đỗ các loại, khoai tây, chuối, súp lơ, ngũ cốc nguyên hạt…

Cần đa dạng món ăn: Do thể trạng yếu và tác dụng phụ của thuốc nên người bệnh dễ chán ăn, đòi hỏi phải đa dạng món ăn. Chọn những món người bệnh thích nhưng phải thường xuyên thay đổi để tạo sự kích thích. Nên chia nhỏ bữa ăn hằng ngày để người bệnh hấp thu tốt và đầy đủ hơn các chất dinh dưỡng cần thiết. 

Bên cạnh đó, để cải thiện nhanh chóng tình trạng bệnh lao người bệnh tuyệt đối không được dùng các loại chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá vì những chất này làm giảm tác dụng điều trị và tăng tác dụng phụ của thuốc.

Nhà máy Nature Corp là đơn vị với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực gia công sản phẩm chức năng, sản phẩm bảo vệ sức khỏe với dây chuyền được đầu tư đồng bộ hiện đại, công suất nhà máy luôn được đảm bảo tốt và cam kết về thành phần, chất lượng của từng sản phẩm.

Quý khách vui lòng gọi tới Hotline 0942386863 của Nature Corp để được tư vấn trực tiếp, chi tiết hơn về các dịch vụ sản xuất, gia công đang được triển khai tại công ty.